- ქართველები ოლიმპიადებზე
- ქართველები ზამთრის ოლიმპიადაზე
- ზამთრის ოლიმპიური სახეობები
- ზაფხულის ოლიმპიური სახეობები
- ოლიმპიური ჩემპიონები
- ოლიმპიური პრიზიორები
- ოლიმპიური თამაშები
- ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები
- ზამთრის ოლიმპიური თამაშები
- ოლიმპიური მოძრაობა
- პარაოლიმპიური თამაშები
- ოდა სპორტს
- საერთაშორისო ოლიმპიური მუზეუმი
- საერთაშორისო ოლიმპიური კომიტეტი
- ევროპის ოლიმპიური კომიტეტი
- ოლიმპიური ქარტია
- საერთაშორისო ოლიმპიური აკადემია
- ანტიკური ოლიმპიური თამაშები
- ქართული სპორტის ქრონიკები
- ქართველი მსოფლიო რეკორდსმენები
- საქართველო ახალგაზრდულ ოლიმპიურ ფესტივალებზე
- საქართველოს ეროვნული ოლიმპიური კომიტეტი
- ოლიმპიური სტატისტიკა
- ლევან ვარდოსანიძე / LEVAN VARDOSANIDZE
- მწვრთნელები
ზამთრის ოლიმპიური თამაშები
ამობეჭდვაზამთრის ოლიმპიურ თამაშებს დიდი ხნის ისტორია არა აქვს. იგი სათავეს 1924 წლიდან იღებს, თუმცა ზამთრის სახეობა ოლიმპიურ პროგრამაში პირველად 16 წლით ადრე შეიტანეს: 1908 წელს ლონდონში, IV ოლიმპიადაზე მედლების ოთხი კომპლექტი გათამაშდა ყინულზე ფიგურულ ციგურაობაში - ორი კომპლექტი კაცთა (ნებისმიერი და სპეციალური პროგრამით), თითო - ქალთა და წყვილთა შორის. მონაწილეთა რაოდენობა დიდი არ ყოფილა - კაცთა შეჯიბრებაში ნებისმიერი პროგრამით 9 სპორტსმენი გამოდიოდა, სპეციალურით - 3. ქალთა ტურნირში 5 სპორტსმენი მონაწილეობდა, წყვილებში კი - 6. კაცებში ოლიმპიური ჩემპიონები გახდნენ შვედი ულრიხ სალხოვი (ნებისმიერი) და რუსი ნიკოლაი პანინ-კოლომენკინი (სპეციალური). ქალებში გაიმარჯვა დიდბრიტანელმა ფლორენს (მაჯი) საიერსმა, წყვილებში კი პირველნი იყვნენ ანა ჰიუბლერი და ჰაინრიხ ბიურგერი (გერმანია).
1916 წლის ზაფხულის თამაშების ორგანიზატორებს სურდათ ბერლინის ოლიმპიადაზე "სათხილამურო ოლიმპიაც" წარმოედგინათ - ბერლინთან ახლოს მდებარე ეგრეთწოდებულ შავ ტყეში ჩრდილოურ სახეობებში გაემართათ ასპარეზობა, მაგრამ იმ ოლიმპიადის გამართვას პირველმა მსოფლიო ომმა შეუშალა ხელი. 1908 წლის შემდეგ ზამთრის სახეობები ოლიმპიადის პროგრამაში 1920 წელს შეიტანეს: ანტვერპენში ფიგურულ ციგურაობაში მედლების სამი კომპლექტი გათამაშდა - კაცთა, ქალთა და წყვილთა შორის. კაცთა ტურნირში 6 ქვეყნის 9 სპორტსმენი გამოდიოდა, ქალთა ტურნირში - 4 ქვეყნის 6 მოციგურავე, წყვილთა ასპარეზობაში კი - 6 ქვეყნის 16 წყვილი. ოლიმპიური ჩემპიონები გახდნენ შვედი გილის გრაფსტრიომ, ასევე შვედი მაგდა მაუროი-იულინ და ფინელთა წყვილი - ლუდოვიკა და ვალტერ იაკობსონები. ფიგურული ციგურაობის გარდა, ანტვერპენში გაიმართა ასპარეზობა კანადურ ჰოკეიში, რომელშიც შვიდი გუნდი მონაწილეობდა. გაიმარჯვეს კანადელებმა. II ადგილი დაიკავა აშშ-ის გუნდმა, III ადგილზე კი ჩეხოსლოვაკიის მოციგურავეები გავიდნენ.
ოლიმპიადის პროგრამაში ზამთრის სახეობების ჩართვის სურვილი საუკუნის დასაწყისში გამოთქვა პიერ დე კუბერტენმა. მეტიც, მან წამოაყენა წინადადება ზამთრის ოლიმპიური თამაშების ჩატარების შესახებ და ეს წინადადება არაერთხელ განიხილეს საერთაშორისო ოლიმპიურ კომიტეტში. კუბერტენს ბევრი მომხრე ჰყავდა, მაგრამ ზამთრის ოლიმპიური თამაშების იდეას სასტიკად ეწინააღმდეგებოდნენ შვედები და ფინელები. მათი მთავარი არგუმენტი ის იყო, რომ 1901 წლიდან ოთხ წელიწადში ერთხელ შვედეთში ტრადიციულად ტარდებოდა ჩრდილოეთის თამაშები, რომელშიც ზამთრის სახეობათა ყველა საუკეთესო წარმომადგენელი მონაწილეობდა. ამის გამო, მათი აზრით, პარალელური ასპარეზობის გამართვა აუცილებელი არ იყო. სოკის 1911 წლის სხდომაზე ჩრდილოეთის თამაშების თაოსანმა, სოკის წევრმა, შვედმა ვიქტორ გუსტავ ბალოკმა, როცა კითხვა დაუსვეს 1912 წლის ოლიმპიადის პარალელურად ზამთრის თამაშების ჩატარების შესახებ, უპასუხა, რომ ამაზე ფიქრიც კი შეუძლებლად მიაჩნდა. მოწინააღმდეგეებს სერიოზულ არგუმენტად მოჰყავდათ ისიც, რომ ზამთრის სახეობებს ისტორიული ფესვები არ ჰქონდა და ამიტომ მათთან დაკავშირებით თავად სიტყვა „ოლიმპიურის" გამოყენებაც კი მიუღებელი იყო. გარდა ამისა, ქვეყნების უმეტესობას არ გააჩნდა ზამთრის სახეობებისთვის აუცილებელი ბუნებრივი პირობები თუ სპორტული არენები. სწორედ ამის გამო ამოიღეს 1900 წლის ოლიმპიადის პროგრამიდან ციგურაობა.
სკანდინავიელთა აგუმენტებისა და მათი კატეგორიული პოზიციის გაუთვალისწინებლობა არ შეიძლებოდა, რადგან უიმათოდ არათუ ზამთრის, ზაფხულის თამაშებიც კი არასრულფასოვანი იქნებოდა. მრავალწლიანი მუშაობის შემდეგ პიერ დე კუბერტენმა შეძლო ყველასთვის მისაღები ვარიანტის მოძებნა. 1922 წელს საერთაშორისო ოლიმპიური კომიტეტის პარიზის სესიაზე გადაწყდა, 1924 წელს ჩაეტარებინათ ასპარეზობა ზამთრის სახეობებში ასეთი სახელწოდებით: „საერთაშორისო სპორტული კვირეული VIII ოლიმპიადასთან დაკავშირებით".
კვირეული გაიმართა საფრანგეთის ალპებში მდებარე პატარა სოფელ შამონიში 1924 წლის 25 იანვრიდან 4 თებერვლამდე ოლიმპიადებისთვის აუცილებელი ყველა ფორმალობის დაცვით, ოლიმპიური ცეცხლის ანთება იქნებოდა ეს თუ ოლიმპიური ფიცის დადება. მონაწილე ქვეყანათა და სპორტსმენების რაოდენობით, აგრეთვე ასპარეზობათა სიმწვავით კვირეულმა ყველაზე ოპტიმისტურ მოლოდინსაც კი გადააჭარბა. ამან საშუალება მისცა საერთაშორისო ოლიმპიურ კომიტეტს, 1925 წლის 27 მაისს პრაღაში ჩატარებულ ოლიმპიურ კონგრესზე მიეღო გადაწყვეტილება ოლიმპიურ წლებში ზამთრის ოლიმპიური თამაშების რეგულარულად ჩატარების შესახებ.
იმავე სესიაზე 1924 წელს შამონიში ჩატარებულ ოლიმპიურ კვირეულს ზამთრის პირველი ოლიმპიური თამაშების ოფიციალური კლასიფიკაცია მიეცა. მას შემდეგ ზამთრის თამაშები ოლიმპიური სპორტის განუყოფელ ნაწილად იქცა. თითქმის შვიდი ათეული წლის შემდეგ სოკის 1991 წლის სესიაზე ზამთრის ოლიმპიადებისთვის მეტი მნიშვნელობისა და უფრო მაღალი სტატუსის მინიჭების მიზნით გადაწყდა, რომ ზაფხულისა და ზამთრის თამაშები ორ წელიწადში ერთხელ რიგრიგობით ჩაეტარებინათ. ამ მიზნით ზამთრის XVII ოლიმპიური თამაშები, რომელიც 1996 წელს უნდა გამართულიყო, ორი წლით ადრე, 1994 წელს ჩატარდა. 1924-2010 წლებში გაიმართა ზამთრის 21 ოლიმპიური თამაშები.
1924 | 25.01-05.02 |
შამონი | I | 16 | 16 | 258 |
1928 | 11.02-19.02 | სენტ-მორისი | II | 25 | 14 | 464 |
1932 | 04.02-15.02 | ლეიკ-პლესიდი | III | 17 | 14 | 252 |
1936 | 06.02-16.02 | გარმიშ-პარტენკ. | IV | 28 | 17 | 668 |
1948 | 30.01-08.02 | სენტ-მორისი | V | 28 | 22 | 669 |
1952 | 14.02-25.02 | ოსლო | VI | 30 | 22 | 694 |
1956 | 26.01-05.02 | კორტინა დ, ამპეცო | VII | 32 | 24 | 820 |
1960 | 18.02-28.02 | სკვო-ველი | VIII | 30 | 27 | 665 |
1964 | 29.01-09.02 | ინსბრუკი | IX | 36 | 34 | 1091 |
1968 | 06.02-18.02 | გრენობლი | X | 37 | 35 | 1158 |
1972 | 03.02-13.02 | საპორო | XI | 35 | 35 | 1006 |
1976 | 04.02-15.02 | ინსბრუკი | XII | 37 | 37 | 1123 |
1980 | 13.02-24.02 | ლეიკ-პლესიდი | XIII | 37 | 38 | 1072 |
1984 | 8.02-19.02 | სარაევო | XIV | 49 | 39 | 1274 |
1988 | 13.02-28.02 | კალგარი | XV | 57 | 46 | 1423 |
1992 | 08.02-23.02 | ალბერვილი | XVI | 64 | 57 | 1801 |
1994 | 12.02-27.02 | ლილეჰამერი | XVII | 67 | 61 | 1739 |
1998 | 07.02-22.02 | ნაგანო | XVIII | 72 | 68 | 2176 |
2002 | 09.02-24.02 | სოლტ-ლეიკ-სიტი | XIX | 77 | 78 | 2399 |
2006 | 10.02-26.02 | ტურინი | XX | 80 | 84 | 2508 |
2010 | 12.02-28.02 | ვანკუვერი | XXI | 82 | 86 | 2623 |